Kuchnia pięciu przemian jest elementem tradycyjnej medycyny chińskiej, która ma swoje korzenie w filozofii taoistycznej. Taoiści uważają, że człowiek jest częścią natury i podlega jej prawom. W przyrodzie następują po sobie kolejne pory roku: wiosna, lato, późne lato, jesień, zima, a potem znowu wiosna, dlatego tę kolejność przemian powinniśmy stosować w swoim życiu i gotowaniu. Porom roku odpowiadają kolejno żywioły (tzw. przemiany): Drewno, Ogień, Ziemia, Metal, Woda, a żywiołom – smaki: kwaśny, gorzki, słodki, ostry i słony. Tajemnica smacznego gotowania polega na tym, że produkty odpowiadające poszczególnym smakom i żywiołom powinny trafić do garnka w kolejności, jaką wyznacza koło pięciu przemian.
Poniżej znajdziesz podstawowe zasady związane z tym podejściem do żywienia:
- Kuchnia Pięciu Przemian zaleca życie w zgodzie z rytmem przyrody — czy tego chcemy czy nie, człowiek jest częścią natury, a procesy w niej zachodzące mają nierozerwalny wpływ na nasze emocje, umysł czy poziom energii życiowej (Qi). Odżywianie każdego z nas powinno być dostosowane właśnie do tych zmian.
- Każdą z Pięciu Przemian cechuje inny żywioł, pora roku, smak, a nawet organ. Wszystkie Pięć Przemian powinny znaleźć się w harmonijnej, odpowiednio zrównoważonej diecie. Przemiany następują po sobie zataczając krąg podobnie jak w przyrodzie — po wiośnie następuje lato, tak tutaj po Przemianie Drzewa, która przypisana jest wiośnie i nowej energii budzącej się do życia — następuję Przemiana Ognia czyli lato. Drzewo z kolei jest zarzewiem dla ognia, który dalej rozprzestrzenia siły życiowe i daje napęd do dalszych działań.
- Każda z Pięciu Przemian obecna jest w procesie gotowania pod postacią pięciu smaków: kwaśnego, gorzkiego, słodkiego, ostrego i słonego. Dlatego aby nasz organizm mógł funkcjonować na optymalnym poziomie, powinniśmy zbadać jego słabe i mocne strony, a następnie poprzez odpowiednio dobrane składniki z każdej z Przemian, opracować harmonijny posiłek w zgodzie z rytmem natury.
- Ważną zasadą Kuchni Pięciu Przemian jest spożywanie warzyw i owoców sezonowych, które dojrzewają w danej strefie klimatycznej i o danej porze roku.
- Powinnyśmy jeść także adekwatnie do wieku, istniejących problemów z naszym zdrowiem, a także naszego zapotrzebowania na określone grupy produktów. Jedzenie powinno być traktowane tak jak lekarstwo.
- Według specjalistów Kuchni Pięciu Przemian, budowa ludzkiego organizmu przypomina przewód pokarmowy roślinożerców, stąd nasza dieta w 90% powinna składać się właśnie z produktów roślinnych.
- Cechą interesującą i bardzo istotną, dopełniającą wszystkie Pięć Przemian jest podział na produkty w zależności od energii jaką ze sobą niosą. Produkty dzieli się na pięć głównych kategorii: gorące, ciepłe, neutralne, zimne i chłodzące. Ten podział przydaje się zarówno podczas określonych pór roku w celu rozgrzania lub schłodzenia naszych organizmów, jak również stosować go można indywidualnie, wtedy kiedy dana osoba ma skłonności do nadmiernego odczuwania chłodu lub gorąca.
- Jedz zgodnie z zegarem biologicznym — „śniadanie zjedz jak król, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi”. Medycyna chińska wykorzystuje w diagnostyce i leczeniu dobowy zegar narządów, zgodnie z którym każdy narząd ma w ciągu doby dwie godziny swojego maksimum energetycznego, co znaczy, że właśnie wtedy funkcjonuje najbardziej wydajnie. W układzie pokarmowym wygląda to następująco: jelito grube najlepiej pracuje między godziną 5 a 7 rano, żołądek – między 7 a 9, śledziona – między 9 a 11, jelito cienkie – między 13 a 15. Wynika z tego, że najobfitszym posiłkiem w ciągu doby powinno być śniadanie jedzone między godziną 7 a 9. Śniadanie powinno być najważniejszym posiłkiem, który zawsze możemy przygotować w domu, i gorąco do tego namawiam, gdyż jest to dobra okazja, aby zjeść coś wartościowego, co doda nam energii na cały dzień. Po godzinie 15 poziom energii w układzie pokarmowym znacznie się obniża, a między 19 a 21 żołądek ma swoje minimum energetyczne, dlatego też zaleca się jedzenie wczesnych i lekkich kolacji. Późna i zbyt obfita kolacja obciąża układ pokarmowy i zaburza sen, a więc i regenerację organizmu.
Kuchnia Pięciu Przemian nie jest dietą, a raczej sposobem komponowania i przygotowywania posiłków w oparciu o smaki i naturę energetyczną pokarmów. Gotując według pięciu przemian obserwujesz po prostu zmiany zachodzące w przyrodzie i dostosowujesz do nich swoje potrawy. Pamiętaj też, że to z jaką intencją gotujesz również wpływa na ostateczny smak i wartość energetyczną posiłku. Miłość, spokój, czy radość doskonale „doprawią” każdą twoją potrawę i sprawią, że będzie działała leczniczo na ciebie i twoją rodzinę.
Niech jedzenie stanie się cudownym rytuałem wzbogacającym nie tylko Twoje ciało, ale i duszę.
Smacznego i na zdrowie!